Engelli Oranındaki Değişiklik ve ÖTV İndirimi
Daha önce tarihli alınan sağlık raporunda engellilik oranın yüzde 90 ve üzerinde olması ve bu raporla ÖTV istisnalı araç alınması ve vergi dairelerince yapılan araştırma neticesinde sonraki tarihli raporda engellilik oranı yüzde 90’nın altında olması halinde, araç sahipleri adına vergi ziyaı cezalı ÖTV, EK KDV ve MTV tarhiyatları yapılabilmektedir. Sonradan alınan raporda daha önce belirlenen oranın neden düştüğüne ilişkin bir açıklama yapılmaması ve alınacak en son tarihli raporda engellilik oranının yüzde 90 ve üzeri olması halinde cezalı tarhiyatlar iptal edilebilir. Bu yazıda “Engelli Oranındaki Değişiklik ve ÖTV İndirimi” ve “engelli aracına ÖTV cezası” konusuna ilişkin yargı kararlarına yer verilmiştir. Konuya ilişkin örnek yargı kararları aşağıdadır.
Engelli Oranındaki Değişiklik ve ÖTV İndirimi konusunda yargı kararları
Karar 1:
T.C. BÖLGE İDARE MAHKEMESİ
İstanbul 5. Vergi Dava Dairesi
Karar Tarihi: 21.12.2022
İSTİNAF KARARI
İSTEMİN ÖZETİ: Davacı tarafından, 4760 sayılı Yasa ile düzenlenen malul ve engellilerin taşıt alımına ilişkin istisnadan yararlanan davacının sağlık kurulu raporunun teyidinin davalı idarece raporu düzenleyen sağlık kuruluşundan sorulması üzerine davacının engellilik oranının %70 olduğunun anlaşılması nedeniyle özel tüketim vergisinden istisna tutulamayacağından bahisle davacı adına 2015/7 dönemi için yapılan vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergisi tarhiyatının kaldırılması istemiyle açılan davada; dava konusu özel tüketime konu aracın tescil yılı olan 2015 yılından önce en yakın raporun istisna uygulaması açısından dikkate alınması gerektiği, bu minvalde davacı adına alınan özürlü sağlık kurulu raporları incelendiğinde, Nusaybin Devlet Hastanesi’nden 05.06.2008 tarih ve 288 numaralı özürlü sağlık kurulu raporunun alındığı ve bu raporda özür oranının %90 olduğu, raporun özürlü evde bakım aylığı için alındığının görüldüğü, yine Nusaybin Devlet Hastanesi’nden 18.02.2009 tarih ve 169 numaralı özürlü sağlık kurulu raporunun alındığı ve bu raporda özür oranının %70 olduğu, raporun yine özürlü evde bakım aylığı için alındığının görüldüğü, araç tescil tarihine kadar başkaca bir rapor alınmadığı, söz konusu raporların her ikisinin de resmi kurumlara verilmek üzere alındığı görülmüş olup, son alınan raporda engel oranının %70 olduğu, istisna uygulaması için esas alınabilecek raporun bu rapor olması gerektiği, ancak bu rapordaki %70 özür oranı için özel tüketim vergisi istisnası öngörülmediğinden, tarh edilen vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergisinde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar veren İstanbul 10. Vergi Mahkemesi’nin 04/10/2021 gün ve E:2021/121, K:2021/2353 sayılı kararının; 05.06.2008 tarihli raporda engellilik oranının %90 olduğu, buna istinaden istisnadan faydalanılarak araç alındığı, kaldı ki 26.11.2020 tarihli daha yeni olan bir raporun da alındığı bunda da oranın %95 olduğu, tarhiyatın hukuka aykırı olduğu iddialarıyla istinaf yoluyla kaldırılması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ: Savunma verilmemiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Beşinci Vergi Dava Dairesince gereği görüşüldü:
İstinaf başvurusu; davacı adına 2015/7 dönemi için yapılan vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergisi tarhiyatının kaldırılması istemiyle açılan davanın reddine dair Mahkeme kararının kaldırılması istemine ilişkindir.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun “Verginin konusu” başlıklı 1. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olanların ilk iktisabının bir defaya mahsus olmak üzere özel tüketim vergisine tabi tutulduğu, aynı Kanunun olay tarihinde yürürlükte bulunan “Diğer istisnalar” başlıklı 7. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinde ise; bu Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tabi mallardan 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³’ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³’ü aşanlar hariç) ve 87.11 GTİP numaralarında yer alanların, sakatlık derecesi % 90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabının vergiden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.
18.04.2015 tarih ve 29330 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve malul ve engellilerin taşıt alımlarında uygulanan istisnaya ilişkin usul ve esasların belirlendiği Özel Tüketim Vergisi (II) sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği’nin “Ortak hususlar” başlıklı C/1-5 bölümünde de; malul veya engellinin birden fazla engelli sağlık kurulu raporunun bulunması halinde en son tarihli raporun dikkate alınacağı, malul veya engelli tarafından geçerli raporun ibraz edilmediğinin tespiti ve ibraz edilmeyen son tarihli raporun da ilgili istisna uygulamasında aranılan mahiyette olmaması durumunda, ziyaa uğratılan verginin, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte malul veya engelliden aranacağı hükmü düzenlenmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Nusaybin Devlet Hastanesi’nin düzenlediği 05.06.2008 tarih ve 288 numaralı özürlü sağlık kurulu raporunda %90 oranında ağır mental retardasyon engelli olduğunun tespit edilmiş olması nedeniyle özel tüketim vergisi istisnasından yararlanan davacının engellilik oranının davalı idarece ilgili sağlık kuruluşuna sorulması üzerine Nusaybin Devlet Hastanesi’nce düzenlenen 18.02.2009 tarih ve 169 numaralı raporda engellilik oranının %70 olarak belirlendiğinden bahisle davacı adına vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergisi tarhiyatı yapılması üzerine bakılan davanın açıldığı, öte yandan, davacının 25.11.2020 tarihli başvurusu üzerine Midyat Devlet Hastanesince süresiz olarak düzenlenen 26.11.2020 tarih ve 505 numaralı raporda davacının engellilik oranının %95 olarak belirlendiği görülmektedir.
Olayda, vergi istisnasından yararlanmak için hastaneden alınarak ibraz edilen 05.06.2008 tarihli rapor ile davacının engellilik oranının %90 olmasına rağmen sonradan alınan raporda daha önce belirlenen oranın neden düştüğüne ilişkin bir açıklama yapılmadığı gibi düzenlenen üç engellilik raporunda da engellilik durumunun mental rahatsızlıktan kaynaklandığının belirtildiği, ilk rapor tarihi ile halihazırdaki durumu değerlendirildiğinde de davacının kalıcı mental rahatsızlığının bulunduğu ve istisna uygulamasından yararlanmak için gerekli koşulları taşıdığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu durumda, ilk raporun alındığı tarihten bu yana kalıcı mental rahatsızlığı bulunan ve vergi istisnasından haksız olarak yararlandığından söz edilmesine olanak bulunmayan davacı adına salınan dava konusu vergide hukuka uyarlık, davanın reddi yolunda verilen mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Sonuç: Açıklanan nedenlerle, istinaf başvurusunun kabulü ile Mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne, dava konusu vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergisi tarhiyatının kaldırılmasına, aşağıda dökümü gösterilen ve davacı tarafından yapılan 420,00-TL yargılama gideri ile 5.500,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin ilgilisine iadesine, 21.12.2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.
Karar 2:
T.C. BÖLGE İDARE MAHKEMESİ
Gaziantep 2. Vergi Dava Dairesi
Karar Tarihi: 30.12.2022
İSTİNAF KARARI
İSTEMİN ÖZETİ: Davacı vekili tarafından, müvekkilinin yüksek oranlı engelli sağlık kurulu raporu ibraz etmek suretiyle özel tüketim vergisi muafiyetinden haksız yararlandığından bahisle bu vergi üzerinden hesaplanarak 2019/4 dönemine ilişkin müvekkili adına tarh edilen tek kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı, “Olayda, dava konusu vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatının, davacı tarafından 01.04.2019 tarihinde 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7/2. maddesindeki istisna uygulaması kapsamında taşıt satın alınması sırasında ibraz edilen engelli sağlık kurulu raporunun sonradan alınan başka bir rapor nedeniyle geçersiz kılındığından bahisle yapılan özel tüketim vergisi tarhiyatından kaynaklandığı anlaşılmakta olduğu, davacı tarafından söz konusu özel tüketim vergisine karşı açılan davada, Mahkemelerinin 17.12.2021 tarih ve E:2021/263, K:2021/2602 sayılı kararı ile “davanın kabulüne, dava konusu vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergisinin kaldırılmasına” karar verilmesi nedeniyle ortada hukuken araç satış bedeline eklenmesi gereken bir özel tüketim vergisinin kalmadığı sonucuna ulaşıldığı, bu itibarla, davacının araç alımı sırasında istisna tutulduğu özel tüketim vergisinin matrah olarak belirlenmesi suretiyle adına re’sen tarh edilen tek kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinde hukuka uyarlık bulunmadığı” gerekçesiyle kabul eden Şanlıurfa Vergi Mahkemesinin 17/12/2021 gün ve E:2021/264, K:2021/2603 sayılı kararının; davalı idare vekili tarafından, davacının 01.04.2019 tarihinde %91 engellilik oranı üzerinden özel tüketim vergisi istisnası uygulanmak suretiyle araç satın aldığı, ancak araç alımı sırasındaki son tarihli raporun engelilik oranın %83 olduğunun anlaşıldığı, ilgili genel tebliğ uyarınca malul veya engellinin birden fazla engelli sağlık kurulu raporunun bulunması halinde, en son tarihli raporun uygulamada esas alınacağının düzenlendiği, malul veya engelli tarafından geçerli raporun ibraz edilmediğinin tespiti ve ibraz edilmeyen en son tarihli raporun da ilgili istisna uygulamasında aranılan mahiyette olmaması durumunda ziyaa uğratılan verginin, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte malul veya engelliden aranılacağı, bu nedenle dava konusu tarhiyatta herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek istinaf yoluyla incelenerek kaldırılması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ: Savunma verilmemiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi İkinci Vergi Dava Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık konusu katma değer vergisinin matrahı yönünden bağlı olduğu ve davacı adına aynı nedenle tarh edilen özel tüketim vergisi tarhiyatına karşı açılan davanın kabulü yolundaki Şanlıurfa Vergi Mahkemesinin 17/12/2021 gün ve E:2021/263, K:2021/2602 sayılı kararının kaldırılması istemiyle yapılan istinaf başvurusunun Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 1. Vergi Dava Dairesinin 28/11/2022 gün ve E:2022/403, K:2022/1361 sayılı kararıyla reddedilmiş olması göz önüne alındığında, kaldırılması istenilen mahkeme kararı hukuka uygun bulunduğundan, istinaf başvurusunun reddine; aşağıda dökümü yapılan yargılama giderinin istinaf başvurusunda bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına, posta giderine karşılık yatırılmış olan avanstan artan tutarın Mahkemesince 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 333. maddesi uyarınca ilgili tarafa re’sen iadesine; 2577 sayılı Kanunun 45. maddesinin 6. fıkrası uyarınca kesin olduğundan, işbu karara karşı temyiz yolu kapalı olmak üzere, 30/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
