Vergi Kaçakçılığı Cezalarında Yeni Düzenlemeler
15 Nisan 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7394 sayılı Kanun ile Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikler; vergi incelemeleri ve yargılamaları devam etmekte olan ve hapis cezası almış kişileri yakından ilgilendirmektedir. Söz konusu değişiklikler aşağıda özetlenmiştir:
1- Farklı takvim yıllarında işlenen vergi kaçakçılığı suçları için zincirleme suç hükümleri uygulanacaktır. Böylece birden fazla yılda vergi kaçakçılığı fiili olsa da tek bir cezaya hükmedilecektir. Böylece 20-25 yıla kadar verilen ölçüsüz cezalar önlenmiş olacaktır.
2- Vergi kaçakçılığı fiillerinden üst sınırı 3 yıl olan cezalar 5 yıla, 5 yıl olanlar 8 yıla çıkarılmıştır. Ancak cezaların alt sınırlarda bir değişiklik yapılmamıştır.
3- Vergi kaçakçılığı fiili vergi ziyaına neden olduysa; bu vergi, gecikme faizi, gecikme zammının tamamı ve vergi ziyaı cezasının yarısı soruşturma aşamasında ödenirse hapis cezası yarı oranda indirilecektir. Aynı ödeme kovuşturma aşamasında yapılırsa hapis cezasının üçte biri indirilecektir. Ortada vergi ziyaı ve cezası yoksa verilecek hapis cezası yarı oranında indirilecektir.
4- VUK md. 359’da yazılı suçlara ilişkin yürütülmekte olan soruşturma veya kovuşturmalarda mütalaaya konu fiilin, hakkında soruşturma veya kovuşturma yürütülen kişinin dışında başka bir kişi tarafından işlendiğinin veya başka bir kişiyle birlikte gerçekleştirildiğinin ortaya çıkması durumunda, bu kişi bakımından kamu davası açılması için rapor düzenlenmesi ve mütalaa verilmesi şartının aranmaması esası getirilmiştir.
Haklarında hüküm verilmiş olup da dosyası infaz aşamasında olanlar, 359 uncu maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammını, bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde Hazineye ödedikleri takdirde, soruşturma evresi için yapılan etkin pişmanlık düzenlemesinden faydalanabilecektir. Bu hükümler Kanunun yayımı tarihinde soruşturma ve kovuşturma evresinde bulunan dosyalar hakkında da uygulanacaktır. Bu takdirde, ödemenin hüküm verilinceye kadar yapılması şartı getirilmiştir.
Söz konusu hapis cezası indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi şartı getirilmiştir.
Kanun’un yayımı tarihinde VUK md. 359 kapsamına giren suçlardan dolayı temyiz veya istinaf kanun yolu incelemesinde bulunan dosyalardan, VUK 359’uncu maddede (Teklifin yasalaşması halinde) Kanunla yapılan düzenlemeler nedeniyle lehe değerlendirme yapılması gereken dosyalar hakkında bozma kararı verilecektir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında bulunan dosyalar gelişlerindeki usule uygun olarak ilk derece mahkemelerine gönderilecektir.
Vergi kaçakçılığı kapsamında cezası kesinleşenler ise, 15.04.2022 tarihinden itibaren uyarlama yargılaması kapsamında hükmü veren mahkemeye başvurup, infazın durdurulmasını talep edebilirler.
15/04/2022
Av. Dr. Fatih ARAS