Vergi Usul Kanunu (VUK Madde 26) – Tahakkuk fişinin muhteviyatı:
Tahakkuk fişi aşağıda yazılı malümatı ihtiva eder:
- Fişin sıra numarası;
- Tanzim tarihi;
- Verginin nevi;
- Vergi beyannamesinin tarihi;
- Beyannamenin ilgili bulunduğu vergilendirme dönemi;
- Mükellefin soyadı ve adı (Tüzel kişilerde unvanı);
- Mükellefin açık adresi;
- Verginin matrahı;
- Verginin hesabı;
- Verginin miktarı;
- Vergi mahkemesinde dava açılması ve düzeltme ile ilgili hükümlere ait kısa bilgi.
VUK Madde 26 – Tahakkuk fişinin muhteviyatı ile ilgili Danıştay kararları:
Karar 1:
DANIŞTAY
- Daire
Esas Yıl/No: 1994/3753
Karar Yıl/No: 1995/472
Karar tarihi: 07.03.1995
TAPU HARCININ GECİKME FAİZİYLE BİRLİKTE İSTENİLMESİ İŞLEMİNİN İPTALİ İSTEMİ – TAPU HARCININ ÖDENMESİ GEREKTİĞİNİN YÜKÜMLÜ BANKAYA İHBARNAME İLE DUYURULMASI – HARCIN VADESİNDE ÖDENMEMESİ DURUMUNDA ÖDEME EMRİNİN DÜZENLENMESİ GEREĞİ
ÖZET: Tapu harcının ödenmesi gerektiğinin yükümlü Bankaya ihbarname ile duyurulması, bunun vadesinde ödenmemesi halinde de ödeme emrinin düzenlenmesi gerekir.
(213 S. K. m. 1, 19, 24, 25, 26, 34, 35, 36, Mük. m. 30) (6183 S. K. m. 35) (2577 S. K. m. 15)
Yükümlü Bankanın mülkiyetinde olan taşınmazın Bakanlar Kurulu Kararı gereğince bedeli Hazinece ödenmek kaydıyla 19 Mayıs Üniversitesine devredilmesi sırasında alınmayan tapu harcının, daha sonra yapılan incelemede Bankanın tapu harcından muaf olmadığının anlaşılması sonucu gecikme faiziyle birlikte 12.1.1994 gün ve 354 sayılı yazı ile istenilmesi üzerine bu yazının iptali istemiyle açılan davayı; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 1. maddesinde, harçlar hakkında da bu kanun hükümlerinin uygulanacağının belirtildiği, aynı Kanunun 19, 24, 25, 26, mükerrer 30, 34 ve 36. maddesi hükümleri birlikte nazara alındığından ikmalen, re’sen veya idarece tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tahakkuk fişi veya ihbarname kuralı ile istenileceği, kesinleşmesi halinde ise 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması gerektiği, olayda taşınmazın devri sırasında davacı Bankanın tapu harcından muaf olduğu görüşüyle alınmayan tapu harcının tarh ve tahakkuk ettirilerek tahakkuk fişi veya ihbarname kuralına uyulmadan bir yazı ile istenilmesinin hiç bir hukuki niteliğinin bulunmadığı, bu yazıya istinaden ödeme yapılmadığı takdirde idarenin yükümlü Banka hakkında da ödeme emri çıkarmadan cebri tahsil yoluna gitmesinin olanaksız olduğu, bu durumda dava konusu edilen yazının yürütülmesi zorunlu bir işlem niteliğinde bulunmadığı gerekçesiyle 2577 sayılı Kanunun 15/1-b maddesi uyarınca reddeden Samsun Vergi Mahkemesinin 8.2.1994 gün ve 1994/66 sayılı kararının bozulması isteminden ibarettir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 1. maddesinde, bu kanun hükümlerinin genel bütçeye giren vergi, resim ve harçlar ile il özel idarelerine ve belediyelere ait vergi resim ve harçlar hakkında uygulanacağı öngörülmüş, aynı Kanunun ilgili maddelerinde vergi, resim ve harçların ne şekilde tarh ve tahakkuk ettirileceği maddeler halinde açıklanmış, 34. maddede ikmalen ve resen tarhedilen vergilerin ile ilgililere tebliğ olunacağı belirtilmiş, 35. maddede, ihbarnamelerin hangi bilgileri kapsayacağı 12 bent halinde sayılmıştır.
Olayda, uyuşmazlık konusu Bafra Vergi Dairesi Müdürlüğünün 12.1.1994 gün ve 1994/354 sayılı yazısının incelenmesinden, yükümlü Bankadan 322.963.000 lira tapu harcı ile 90.429.000 lira gecikme faizinin bir ay içinde ödenmesinin istenildiği ve yazı ile tesis edilen bu işlemin, kesin ve uyulması icabeden bir işlem niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda tapu harcının ödenmesi gerektiğinin yükümlü Bankaya 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 35. maddesinde öngörülen biçimde düzenlenecek bir ihbarname ile duyurulması, bunun vadesinde ödenmemesi halinde de 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun 35. maddesinde belirtilen ödeme emrinin düzenlenmesi gerekirken, ihbarname niteliği taşınmayan bir yazı ile tapu harcı istenilmesinde yasal isabet bulunmamıştır.
Bu itibarla uyuşmazlık konusu olan kesin ve uyulması icabeden bu işlemin kanunda öngörüldüğü şekilde tanzim ve tesis edilmemiş olması nedeniyle iptali gerekirken, vergi mahkemesince davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesinde yasal uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi. (¤¤)
Karar 2:
DANIŞTAY
- Daire
Esas Yıl/No: 1990/4056
Karar Yıl/No: 1993/1118
Karar tarihi: 10.03.1993
TAHAKKUK FİŞİNDEKİ VADE TARİHİNİN DÜZELTİLMESİ İSTEMİ – TAHAKKUK FİŞİNDE GÖSTERİLEN VERGİLERİN ÖDEME ZAMANLARI – VADE TARİHİNİN FARKLI OLMASININ YASAL DURUMU DEĞİŞTİRMEYECEĞİ – TAHAKKUK FİŞİNİN DAVA KONUSU YAPILAMAYACAĞI – DAVANIN REDDİ GEREĞİ
ÖZET: Tahakkuk fişinde gösterilen vergilerin ödeme zamanları 1991 yılının Nisan, Temmuz ve Ekim ayları olup, tahakkuk fişinde vade tarihinin 30.8.1990 tarihi olarak gösterilmiş olması bu yasal durumu değiştirmeyeceği, bu haliyle davacı şirket hakkında kesin ve yürütülmesi zorunlu bir idari işlem niteliği taşımayan tahakkuk fişinin dava konusu yapılmasının mümkün olmadığının gözetilmesi gerekir.
(2577 S. K. m. 14, 15) (5422 S. K. m. 21, 40) (213 S. K. m. 25, 26)
30.4.1990 tarihinde tasfiyeye giren davacı şirketin 1.1.1990-30.4.1990 dönemi için 28.8.1990 tarihinde verdiği kurumlar vergisi beyannamesi üzerine düzenlenen tahakkuk fişinde ödenecek verginin vade tarihinin 30.8.1990 olarak gösterilmesi üzerine, ödemenin müteakip yılın normal ödeme dönemlerinde yapılmasının gerektiği belirtilerek vade tarihinin düzeltilmesi istemiyle dava açılmıştır. Vergi Mahkemesi kararıyla; 2575 ve 2577 sayılı Kanun hükümleri uyarınca, dava konusu olayın vergi mahkemelerinin görevleri arasında bulunmadığı gibi dava konusu edilebilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu bir idari işlem niteliği de taşımadığı gerekçesiyle, dava 2577 sayılı Kanunun 14/3-d ve 15/1-b maddeleri uyarınca reddedilmiştir. Davacı temyiz dilekçesinde, mahkeme kararının bozulmasını istemektedir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 199 sayılı Kanunla değişik 21. maddesinde, Kurumlar Vergisi beyannamesinin hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ay içinde mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verileceği öngörülmüş, aynı Kanunun 40. maddesinde ise, Kurumlar Vergisinin Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında olmak üzere üç eşit taksitte ödeneceği belirtilmiştir. Diğer taraftan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 25. maddesinde, vergi kanunlarına göre beyan üzerinden alınan vergilerin ile tarh ve tahakkuk ettirileceği hükme bağlandıktan sonra müteakip 26. maddesinde de tahakkuk fişinde bulunması gereken bilgilerin neler olduğu sayılmış olup, tahakkuk fişinde verginin vade tarihinin bulunmasına dair bir ifadeye sözü geçen 26. maddede yer verilmemiştir.
Bu hükümlere göre kurumlar vergisi mükelleflerinin faaliyet dönemleri ile ilgili olarak beyan edecekleri matrahlar üzerinden tahakkuk ettirilecek vergilerin ödeme zamanları, kanunda açıkça belirtilen aylar olup, bu açık hükmün aksine olarak tahakkuk fişinde başka bir vade tarihinin gösterilmiş olmasının, yasal ödeme zamanlarını değiştirdiği kabul edilemez. Bu nedenle tahakkuk fişinde kanunda yazılı sürelerden başka bir ödeme tarihi gösterilmiş olsa bile, beyan üzerinden tahakkuk ettirilen verginin yine kanunda yazılı sürelerde ödenmesi gerekir.
Olayda, davacı kurumun 1.1.1990 tarihinden tasfiye’ye girdiği 30.4.1990 tarihine kadar olan normal faaliyet dönemiyle ilgili olarak yasal süre içinde verdiği beyannamesi üzerine düzenlenen tahakkuk fişinde gösterilen vergilerin ödeme zamanları 1991 yılının Nisan, Temmuz ve Ekim ayları olup, tahakkuk fişinde vade tarihinin 30.8.1990 tarihi olarak gösterilmiş olması bu yasal durumu değiştirmeyeceği, bu haliyle davacı şirket hakkında kesin ve yürütülmesi zorunlu bir idari işlem niteliği taşımayan tahakkuk fişinin dava konusu yapılmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle, açılan davanın vergi mahkemesince reddedilmesinde isabetsizlik görülmemiştir.
Bu nedenlerle temyiz isteminin reddine karar verildi. (¤¤)
