E Defter İkincil Kopyalarının Mükellefe Verilmemesi

DAVACI : ….. LTD. ŞTİ

VEKİLİ : AV. FATİH ARAS

DAVALI : GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Davacı vekili tarafından, Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi işletim sistemine yüklendiği belirtilen müvekkilinin 2023/01,02,03 dönemlerine ait e-defterlerin örneğinin verilmesi istemine ilişkin yapılan …………tarih ve ………sayılı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin; davacı şirketin muhasebe işlemlerini yürüten SMMM ………….’in bilgisayarındaki harddisk arızalanması nedeniyle defterlerin zayi olduğu, zayi belgesi almak amacıyla Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde açılan davada davanın reddine karar verildiği, istinaf aşamasında anılan kararın kaldırılmasına ilişkin Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesinin …………..tarih ………… sayılı kararı gereği e-defterlerin örneğinin temini amacıyla davalı idareye başvurulduğu, Elektronik Defter Genel Tebliğinde de bu yönde düzenlemeler varken, e-defter verilerinin davacı şirkete verilmemesinin ve yapılan işlemlerin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma dilekçesi verilmemiştir.

Karar veren Ankara 2. Vergi Mahkemesince, dava dosyası incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, davacı şirketin Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi işletim sistemine yüklendiği belirtilen  2023/01,02,03 dönemlerine ait e-defterlerin örneğinin verilmesi istemine ilişkin yapılan ……. tarih ve …….. sayılı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin  iptali  istemiyle açılmıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Defter ve Vesikaları Muhafaza” başlıklı 253. maddesinde; “Bu kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanlar, tuttukları defterlerle üçüncü kısımda yazılı vesikaları, ilgili bulundukları yılı takibeden takvim yılından başlıyarak beş yıl süre ile muhafaza etmeye mecburdurlar.” hükmü, “Elektronik Ortamdaki Kayıtlar Ve Elektronik Cihazla Belge Düzenleme” başlıklı mükerrer 242. maddesininde; “Elektronik defter, şekil hükümlerinden bağımsız olarak bu Kanuna göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütünüdür… Maliye Bakanlığı; elektronik defter, belge ve kayıtların oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafaza ve ibrazı ile defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması, düzenlenmesi ve ibraz edilmesi uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye, elektronik ortamda tutulmasına, düzenlenmesine ve ibraz edilmesine izin verilen defter ve belgelerde yer alması gereken bilgileri internet de dahil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında Maliye Bakanlığına veya Maliye Bakanlığının gözetim ve denetimine tabi olup, kuruluşu, faaliyetleri, çalışma ve denetim esasları Cumhurbaşkanınca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenecek olan özel hukuk tüzel kişiliğini haiz bir şirkete aktarma zorunluluğu getirmeye, bilgi aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu Kanun kapsamına giren işlemlerde elektronik imza kullanım usul ve esaslarını düzenlemeye ve denetlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

1 Sıra nolu Elektronik Defter Genel Tebliği’nin 4.4. e-Defter Dosyaları, Berat Dosyaları ve Muhasebe Fişlerinin Muhafaza ve İbrazı bölümünde; “a)e-Defter dosyaları ve bunlara ait berat dosyaları birbirleri ile ilişkili şekilde elektronik ortamda, muhasebe fişleri ise kağıt ve/veya elektronik ortamda, istenildiğinde ibraz edilmek üzere muhafaza edilmek zorundadır… c)c) Defterlerini elektronik ortamında tutanlar, e-Defter dosyaları, elektronik ortamda oluşturulan muhasebe fişleri ve ilgili berat dosyalarını vergi kanunları, Türk Ticaret Kanunu ve diğer düzenlemelerde yer alan süreler dâhilinde elektronik, manyetik  veya  optik  ortamlarda  (kağıt ortamda tutulması tercih edilen muhasebe fişleri kağıt ortamda) muhafaza ve istenildiğinde elektronik, manyetik veya optik araçlar vasıtasıyla eksiksiz ve okunabilir şekilde ibraz etmekle yükümlüdür.” düzenlemeleri yer alırken, 7. Diğer Hususlar bölümünde; “1) e-Defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e- Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat  dosyalarının, muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte  30 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir. Mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun Başkanlığa yazılı olarak bildirilmesi ve Başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin (talep edilecek bilgi ve belgeler e-Defter Uygulama Kılavuzunda açıklanır) ibraz edilmesi halinde, mükelleflerin zayi olan e-Defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-Defter ve berat dosyalarının e-Defter uygulaması aracılığı ile Başkanlık sistemine yeniden yüklenmesi için Başkanlık tarafından yazılı izin verilir.” düzenlemeleri yer almaktadır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacı şirket tarafından muhasebe işlemlerini yürüten SMMM ……..’in bilgisayarındaki harddisk arızalanması nedeniyle, Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşletim Sistemi kayıtlarına yüklenmiş olan 2023/01,02,03 dönemlerine ilişkin e-defterlerinin örneğinin verilmesi amacıyla davalı idareye ……… tarihinde ……. sayılı başvurunun yapıldığı, başvuruya 30 gün içerisinde bir cevap verilmemesi üzerine, 29/08/2024 tarihinde başvurunun zımnen reddedildiği belirtilerek iş bu davanın açıldığı, bununla birlikte davalı idarece davacının başvurusunun ………. tarih ve …………sayılı işlemle reddedildiği görülmüştür.

Olayda, davacı şirket tarafından muhasebe işlemlerini yürüten SMMM ……………’in bilgisayarındaki harddisk arızalanması nedeniyle ulaşılamadığı belirtilen 2023/01,02,03 dönemlerine ilişkin e-defterlerinin örneğinin verilmesi amacıyla davalı idareye başvuru yapıldığı, davalı idarece, davacı şirketin asıl e-defter ve berat dosyalarının muhafaza ve ibraz ödevinin bulunduğu, e-defter kayıtlarının ikincil kopyalarının paylaşılması talebinin uygun bulunmadığı, mücbir sebep halleri uyarınca yapılacak işlemler kapsamında davacı şirketin zayi belgesi için yetkili Mahkemeye başvurabileceği hususu belirtilerek başvurusunun reddedildiği anlaşılmış olmakla birlikte, davacı şirket tarafından, dava konusu işleme ilişkin başvuru yapılmadan önce, zayi belgesi almak amacıyla zaten Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin E:2023/…. sayılı dosyası nezdinde dava açıldığı, anılan davanın  istinaf aşamasında, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesinin ………tarihinde vermiş olduğu, …………sayılı kararda ise; “2023/1-2. ve 3. dönemlerine ait e-defter ve bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyaları Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sisteminde yüklü durumda bulunduğu anlaşılmaktadır. Talep eden tarafından yapılan başvuru üzerine ise Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca sisteme yüklenen ikincil kopyaların mükelleflere verilmediği bildirilmiştir. İkincil kopyaların mükelleflere verilmemesine ilişkin yasal bir düzenleme ise bulunmamaktadır. Aksine Tebliğ’den Bakanlıktan ikincil örneklerin temin edilemediği hallerde zayi belgesi istenileceği belirtilmektedir… talep edenin resmi olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına başvurarak zayi olduğunu bildirdiği e-defterlerinin bilgi işlem sisteminde yüklü olan ikincil kopyalarının yüklenmesi için talepte bulunup, Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca olumsuz cevap verilmesi halinde verilecek cevaba karşı tüm yasal yolların tüketilmesi..” gerekmekte olduğu hususunun belirtildiği görülmüş olup, Elektronik Defter Genel Tebliğinin 7. maddesi uyarınca, e-Defter tutanların ancak e-Defter ve berat dosyalarının, muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan temin edilemediği durumlarda, mücbir sebep halleri kapsamında zayi belgesi için başvuru yapabileceğinin düzenlendiği buna karşılık, davacı şirketin bu yönde yaptığı başvuru üzerine davalı idarece, davacı şirketin talebinin zayi belgesi için başvuru yoluna yönlendirilerek reddedildiği, davacı şirketin zayi belgesi almak amacıyla açtığı dava da, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesinin ……….. sayılı kararında belirtildiği üzere  ikincil kopyaların mükelleflere verilmemesine ilişkin yasal bir düzenleme bulunmadığı açık olduğundan, dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davanın kabulüne, dava konusu  işlemin  iptaline, aşağıda dökümü yapılan 582,80-TL yargılama giderinin ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 18.000,00-TL vekalet ücretinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, artan posta avansının kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere,  29/01/2025 tarihinde oybirliğiyle  karar verildi.