Danıştay Kararı: Kat Karşılığı Daire ve Ticari Kazanç
Karar Özeti: Belediyenin parselasyon planı kapsamında, tek bir arazinin birden fazla parsele dağıtılması sonucu ortaya çıkan arsalardan kat karşılığı elde edilen taşınmazların, iktisap edildiği tarihten çok sonra satılması ticari nitelikte değildir.
T.C. Danıştay
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2023/602
Karar No : 2024/873
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Defterdarlığı – … – (E-Tebligat)
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ..
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:.., K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, taşınmaz satışlarından elde ettiği ticari kazancını kayıt ve beyan dışı bıraktığından bahisle takdir komisyonu kararlarına istinaden re’sen tarh edilen 2010 yılına ait gelir vergisi ve aynı yılın tüm dönemlerine ait geçici vergiler ile vergilerin bir katı tutarında kesilen vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.
…. Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:.., K:… sayılı kararı:
Davacı tarafından, dava konusu taşınmazların tamamı yönünden, 1988 yılında satın alınan arsanın, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine istinaden iktisap edildiği, tapu ve belediye kayıtlarının incelenmesinden görüleceği üzere 1988 yılında imarsız olarak satın alınan arsanın imar görmesi ve ifraz-tevhit işlemleri neticesinde farklı ada-parsel numaraları verilmesinin söz konusu olduğu iddia edilmiştir. Ancak davalı idare tarafından belirtilen hususlarda herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmadığı görülmüştür. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine istinaden edinilen taşınmazların satışından elde edilen gelirin ticari kazanç olmadığı sonucuna varıldığından dava konusu cezalı tarhiyatlarda hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Vergi Mahkemesi bu gerekçeyle dava konusu vergi ve cezaları kaldırmıştır.
Davalının istinaf istemini inceleyen … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı:
Vergi Dava Dairesi istinaf istemine konu kararın usul ve hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf istemini reddetmiştir.
Davalının temyiz istemini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesinin 14/02/2022 tarih ve E:2018/3644, K:2022/712 sayılı kararı:
Davacı 2010 yılında on yedi adet taşınmazı satmıştır. Davacının elde ettiği ticari kazancı beyan dışı bıraktığından bahisle sevk edildiği takdir komisyonu kararı uyarınca dava konusu cezalı tarhiyat yapılmıştır.
Taşınmaz alım-satımı faaliyetinde devamlılık unsuru, bir yılda birden fazla veya birbirini izleyen yıllarda bir veya birden fazla taşınmaz alım-satımı ile gerçekleşeceğinden, olayda devamlılık unsurunun oluştuğu ve yapılan satışların ticari mahiyette olduğu sonucuna varılmış olup aksi yöndeki temyize konu kararda hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu durumda, Vergi Dava Dairesince matrahın hukuka uygunluğu ve geçici vergi asılları hususunda bir değerlendirme yapılarak yeniden karar verilmesi gerekmektedir.
Daire bu gerekçeyle kararı bozmuştur.
… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin .. tarih ve E:.., K:… sayılı ısrar kararı:
Dava konusu tarhiyata neden olan satışa konu taşınmazlardan … Ada … Parsel’de bulunan arsanın kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca müteahhide verilmesi sonucu inşa edilen binadan edinilen bağımsız bölümler dışında kalan üç adet taşınmaza ilişkin olarak alınan ara kararına cevaben sunulan belgelerden … ve … sayılı Parsellerde yer alan taşınmazın belediyenin parselasyon planı kapsamında birden fazla parsele dağıtılması sonucunda oluştuğu, anılan parsellerdeki hissenin, davacı tarafından imar planından önceki tarihlerde iktisap edildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, … ve … sayılı parsellerde yer alan arazinin belediyenin parselasyon planı kapsamında birden fazla parsele dağıtılması sonucu ortaya çıkan arsalardan davacıya bırakılan hisselerin, iktisap edildiği tarihten çok sonra satılmasının da ticari nitelikte olmadığı açıktır.
Vergi Dava Dairesi bu ek gerekçe ile ısrar etmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Dava konusu vergi ve cezalarda hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek aksi yöndeki ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca edindiği bağımsız bölümleri ihtiyacı oldukça sattığı, söz konusu satışların ticari nitelik taşımadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup dilekçede ileri sürülen iddialar, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1- Davalının temyiz isteminin REDDİNE,
2- … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin . tarih ve E:.., K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
02/10/2024 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
X – KARŞI OY:
Temyiz isteminin kabulü ile ısrar kararının Danıştay Dördüncü Dairesinin kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca bozulması gerektiği oyu ile karara katılmıyoruz.
