Akaryakıt Sektöründe Ödeme Kaydedici Cihaz Mali Hafızasına Müdahale Filli ve Hukuki Sonuçları
Akaryakıt istasyonlarındaki ÖKC’lerin mali hafızasının silinmesi iddiasıyla yapılmış olan “Silici Operasyonu” kapsamında gerçekleştirilen vergi incelemeleri neticesinde, 2021 yılı öncesine ilişkin olarak 3 kat vergi ziyaı cezalı tarhiyatlar yapılmaktadır.
Üç kat cezanın dayanağı ise akaryakıt istasyonlarındaki pompalarına bağlı ÖKC’lere casus yazılım yüklenmesi marifetiyle akaryakıt satışlarının bir kısmının mali hafızaya müdahale edilerek silindiği ve bu suretle satış verilerini tahrif edildiği, ÖKC mali hafızasının silinmesi fiilin karşılığının ise; “VUK 359/a-2 maddesinde ‘Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler ….” şeklinde belirtilen kaçakçılık suçuna karşılık geldiği iddia edilmektedir.
ÖKC mali hafızasına müdahale fiili ve buna ilişkin yaptırımlar, VUK’a açıkça ilk kez 29/04/2021 tarihinde eklenmiştir. Bu tarihten önce işlenen fiiller hakkında VUK’un 359. maddesi tatbik edilmesinin, suç ve cezaların geriye yürütülmemesi ilkesini ihlal ettiği kanaatindeyim. ÖKC mali hafızasını silme fiili Vergi Usul Kanunun 359/a-2 maddesinde yer alan “kayıtları tahrif etme” fiiline karşılık gelmiş olsaydı, yasa koyucu 2021 yılında konuya ilişkin açıkça yeni bir düzenleme yapmazdı.
Dolayısıyla, ÖKC mali hafızasını silme filli “kayıtları tahrif etme” fiili içerisinde değerlendirilmemesi gerektiği kanaatindeyim. Aksi yönde bir değerlendirme; gerek ceza hukuku, gerekse de vergi hukukundaki kıyas yasağını ihlal edebilir.
3100 sayılı Kanun’un mükerrer 8. maddesinde; “cihazları bozan, bozuk cihazları kullanan veya başkalarının kullanmasına izin veren mükellefler adına Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesinin 8 numaralı bendinde yazılı özel usulsüzlük cezası kesilir.” hükümleri yer almaktadır. Bu madde daha önce, “Mükellefler, kaçakçılığa teşebbüs etmiş sayılırlar. Bu mükellefler hakkında Vergi Usul Kanununun 360 ıncı maddesinde yer alan ceza uygulanır.” şeklindeydi. Bu ibare, 22/7/1998 tarih ve 4369 sayılı Kanunun 81.maddesiyle “…mükellefler adına Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesinin 8 numaralı bendinde yazılı özel usulsüzlük cezası kesilir.” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
Dolayısıyla 29/04/2021 tarihine kadar ÖKC mali hafızasına müdahale etme fiilinin cezası sadece özel usulsüzlük cezası olup, konunun VUK 359 kapsamında vergi kaçakçılığı olarak değerlendirilmemesi gerekmektedir. 1998 yılında yapılan değişiklik sırasında VUK md. 359’da bir düzenleme yapılmamış olması, yani bu tür fiillerin “suç” olarak açıkça düzenlenmemiş olması kanuni bir boşluk oluşturmuş ve bu boşluk ancak 29/04/2021 tarihinde doldurulmuştur.
Sonuç olarak, 2021 yılı öncesinde akaryakıt ÖKC verilerine müdahale etme şeklinde işlendiği iddia edilen bir fiil için, kanaatimizce VUK 359 hükümleri uygulanmamalı ve 3 kat vergi ziyaı cezası düzenlenmemelidir.
23/01/2023
Av. Dr. Fatih ARAS
Bu sitede yer alan yazıların tüm hakları saklıdır. Ancak, yazar ve site kaynağı gösterilerek alıntılanabilir. Yazılar aynen yayımlanamaz.
Bu sitede, vergi ve vergileme ile ilişkili konularda şahsi görüş ve yorumlarımıza yer verilmektedir. Sitede yer verilen bilgi veya verileri kullanımınız sonucunda ortaya çıkabilecek her türlü risk tarafınıza aittir. fatiharas.com sitesi ve yazarın söz konusu kullanımdan dolayı, (ihmalkarlık kaynaklı olanlar da dahil olmak üzere) her türlü özel, dolaylı veya arızi zararlardan ve cezai tazminattan dolayı sorumlu tutulamaz.
