İçerik Başlıkları
VUK Madde 359 – Kaçakçılık suçları ve cezaları:
VUK 359 Madde Son Hali:
a) Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan;
1) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,
2) Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar,
Hakkında on sekiz aydan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, bu fıkra hükmünün uygulanmasında gizleme olarak kabul edilir. Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir.
b) Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.
c) Bu Kanun hükümlerine göre ancak Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlar iki yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
ç) Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmediği halde, ödeme kaydedici cihaz mührünü kaldıran, donanım veya yazılımını değiştiren veya yetkilendirilmiş olsun ya da olmasın ödeme kaydedici cihazın hafıza birimlerine, elektronik devre elemanlarına veya harici donanım veya yazılımlarla olan bağlantı sistemine ya da kayıt dışı satışın önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim sistemleri veya ilgili diğer sistemlere fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek; gerçekleştirilen satışlara ait mali belge veya bilgilerin cihazda kayıt altına alınmasını engelleyen, cihazda kayıt altına alınan bilgileri değiştiren veya silen, ödeme kaydedici cihaz veya bağlantılı diğer donanım ve sistemler ya da kayıt dışı satışın önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim sistemleri veya ilgili diğer sistemler tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyen veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenler üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
d) 3/1/2002 tarihli ve 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile düzenlenen piyasalarda, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetki verilip verilmediğine bakılmaksızın, mükerrer 257 nci maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi kapsamında vergi güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılmasına zorunluluk getirilen özel etiket ve işaretlerle ürünlerin etiketlenmesi veya işaretlenmesi ve etiketlenen veya işaretlenen ürün bilgilerinin kurulan veri merkezine aktarılmasını sağlayan sisteme fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek Hazine ve Maliye Bakanlığına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyenler veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenler üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
371 inci maddedeki pişmanlık şartlarına uygun olarak durumu ilgili makamlara bildirenler hakkında bu madde hükmü uygulanmaz.
Bu maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının; soruşturma evresinde ödenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise verilecek ceza üçte bir oranında indirilir.
Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda verilecek ceza yarı oranında indirilir.
Yukarıdaki fıkralarda belirtilen ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi şarttır. (Not: Bu bent Anayasa Mahkemesinin 13/09/2023 tarih ve 2022/81 E., 2023/153 K. sayılı karar ile İPTAL EDİLMİŞTİR) Karar metni için tıklayınız.
Bu maddede düzenlenen suçların birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içinde aynı suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi halinde, Türk Ceza Kanununun 43 üncü maddesi uygulanır.
Kaçakçılık suçlarını işleyenler hakkında bu maddede yazılı cezaların uygulanması 344 üncü maddede yazılı vergi ziyaı cezasının ayrıca uygulanmasına engel teşkil etmez.
20/01/2025 versiyonudur.
VUK 359 İle İlgili Makalelerimiz
Makale: Sahte Fatura Düzenleme Suçu
Makale: Sahte Fatura Kullanma Suçu
Makale: Defter ve Belgeleri Gizleme Suçu
Makale: Çift Defter Tutma Suçu
Makale: Akaryakıt Sektöründe ÖKC Mali Hafızasına Müdahale Filli ve Sonuçları
Makale: Vergi Kaçakçılığı Cezalarında Yeni Düzenlemeler
VUK Madde 359 Kanun Gerekçesi
(213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU’NUN 359. MADDESİNDE DEĞİŞİKLİK YAPAN 7318 SAYILI VERGİ USUL KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN’UN 4. MADDESİNİN GEREKÇESİDİR.)
MADDE 4- Maddeyle, vergi güvenliğinin sağlanması, kayıt dışı ekonomi ve vergi kaçakçılığı ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi amaçlarıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmediği halde ödeme kaydedici cihaz mührünü kaldıran, donanım veya yazılımını değiştiren veya yetkilendirilmiş olsun ya da olmasın ödeme kaydedici cihazın hafıza birimlerine, elektronik devre elemanlarına veya harici donanım veya yazılımlarla olan bağlantı sistemine ya da satış, denetim, otomasyon sistemi ve benzeri ilgili diğer sistemlere (akaryakıt istasyonu otomasyonu, pompa ve tank elektronik kontrol sistemleri gibi elektronik kontrol ve denetim sistemlerine veya akaryakıt şirketi veri merkezi gibi ilgili diğer sistemlere) fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek; gerçekleştirilen satışlara ait mali belge veya bilgilerin ödeme kaydedici cihazda kayıt altına alınmasını engelleyen, ödeme kaydedici cihazda kayıt altına alınan bilgileri değiştiren veya silen, ödeme kaydedici cihaz veya bağlantılı diğer harici donanım ve sistemler ya da satış, denetim, otomasyon sistemi ve benzeri ilgili diğer sistemler tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyen veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenlerin hapis cezası ile cezalandırılması öngörülmektedir.

VUK 359 Danıştay Kararları:
4.Daire
Esas: 2021/ 4822
Karar: 2023 / 493
Karar Tarihi: 02.02.2023
4.Daire
Esas: 2022/ 6794
Karar: 2023 / 288
Karar Tarihi: 19.01.2023
4.Daire
Esas: 2016/ 2139
Karar: 2018 / 4717
Karar Tarihi: 17.05.2018

VUK 359 Yargıtay Kararları:
T.C YARGITAY
11.Ceza Dairesi
Esas: 2023/ 1074
Karar: 2023 / 3058
Karar Tarihi: 24.04.2023
ÖZET: İnceleme konusu dava dosyası değerlendirildiğinde; uyarlama yargılaması yapılarak 7394 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesi ve aynı Kanun’un 6 ncı maddesi ile yapılan ve sanık lehine hükümler içeren değişikliklerin değerlendirilmesi, zincirleme suç yönünden de duruşma açılmak suretiyle gereğinin takdir ve ifası yoluna gidilmesi gerektiği gözetilmeden, dosya üzerinden yapılan inceleme ile talebin reddine karar verilmesi karşısında; itirazın bu yönlerden kabulü yerine aksi şekilde reddine karar verilmesi Kanun’a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
T.C YARGITAY
11.Ceza Dairesi
Esas: 2022/ 692
Karar: 2023 / 939
Karar Tarihi: 23.02.2023
ÖZET: Suça konu faturaların en son, 2008 takvim yılı için gelir vergisi beyannamesinde, 2009 takvim yılı için Nisan dönemi KDV beyannamesinde kullanıldıkları, bu nedenle suç tarihlerinin 26.03.2009 ve 25.05.2009 olduğu belirlenmiştir. Sanığın yargılama konusu eylemleri için, 213 sayılı Kanun’un 5728 sayılı Kanun’la değişik 359 uncu maddesinin b bendi uyarınca belirlenecek cezaların türü ve üst haddine göre 5237 sayılı Kanun’un 66 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi ve 67 nci maddesinin dördüncü fıkrası gereği öngörülen 12 yılık olağanüstü zamanaşımı süresinin suç tarihlerinden temyiz inceleme tarihine tarihine kadar gerçekleşmiş olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
T.C YARGITAY
11.Ceza Dairesi
Esas: 2019/ 2994
Karar: 2022 / 13053
Karar Tarihi: 22.06.2022
ÖZET: Faturaları kullanan şirket yetkilileri veya kişilerin tanık sıfatıyla duruşmaya çağrılarak çekinme hakları hatırlatıldıktan sonra sözü edilen faturaları hangi hukuki ilişkiye dayanarak kimden aldıkları, sanıkları tanıyıp tanımadıkları ve faturaların düzenlenmesi konusunda sanıkların bir iştiraki bulunup bulunmadığının sorulması sonucuna göre tüm deliller birlikte tartışılarak sanıkların hukuki durumunun belirlenmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile mahkûmiyet ve beraat hükümleri kurulması isabetsizdir.
T.C YARGITAY
11.Ceza Dairesi
Esas: 2017/ 11122
Karar: 2021 / 10451
Karar Tarihi: 22.11.2021
ÖZET: İkinci defa çıkarılan tebliğ evrakı da aynı sebeple tebliğ edilemiyerek iade olunursa tebliğ ilan yolu ile yapılır.” şeklindeki hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; defter ve belgelerin ibrazı talebini içerir yazının, öncelikle mükellef olan sanığa tebliğ edilmesinin gerekeceği, mükellefin tebligat yapılacak olan adreste bulunmaması halinde mükellefin nerede olduğunun bilinen adreste bulunanlara ve veya komşularına sorularak araştırılması, mükellefin başka bir yere gittiğinin beyan edilmesi halinde, tebliğ edilemeyen evrakın çıkaran mercie iade olunması gerekirken, mükellefin nerede olduğu araştırılmadan, isteme yazısının Tebligat Kanunu uyarınca muhtara teslim edilmesi usulsüz olduğundan, sanığın beraatine hükmedilmesi yerine sanık hakkında mahkûmiyet kararı verilmesi, Defter ve belgeleri gizleme suçu yönünden temel cezanın suç tarihi itibarıyla 5904 sayılı Kanun’un 23. maddesi ile değişik 213 sayılı VUK’nin ilgili maddesi uyarınca “18 ay” olduğu gözetilmeden, temel cezanın “1 yıl” olarak belirlenmesi suretiyle eksik ceza tayin edilmesi yasaya aykırı bozmayı gerektirmiştir.
VUK 359 Savunma Dilekçesi Örneği
…… CEZA MAHKEMESİ’NE,
DOSYA NO : …/… E.
SANIK :
MÜDAFİİ :
MÜŞTEKİ :
VEKİLİ :
KONU : Esasa İlişkin Savunmalarımızı İçerir Dilekçemizdir.
AÇIKLAMALAR :
Müvekkilimiz hakkında … Cumhuriyet Başsavcılığının …/…./… tarihli …/…. Soruşturma ve …/… Esas sayılı iddianame ile “…-… takvim yıllarında sahte fatura düzenleme suçundan ve Defter ve belgeleri ibraz etmeme suçunda” kamu davası açılmış olup müvekkilimizin cezalandırılması istemine karşı savunmalarımız şöyledir;
Öncelikle müvekkilimize isnat edilen “Defter ve belgeleri ibraz etmeme” suçunun, varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit ve saklama mecburiyeti bulunan defter ve belgelerin vergi incelemesine yetkili kimselere ibraz edilmemesi ile oluşacağı açıktır. Bu kapsamda VUK’nin “tebliğ yapılacak kimseler“ başlıklı 94. maddesinin 3. fıkrası‘nın “Tebliğ, kendisine tebligat yapılacak kimsenin bulunmaması halinde ikametgah adresinde bulunanlardan veya iş yerlerinde memur ya da müsdahdemlerinden birine yapılır. (Muhatap yerine bu şekilde kendisine tebliğ yapılacak kimsenin görüşüne nazaran 18 yaşından aşağı olmaması ve bariz bir surette ehliyetsiz bulunmaması gerekir.)” hükmü değerlendirildiğinde gönderilmiş olan defter ve belgelerin ibrazı talebini içerir …/…/…. tarihli ve ….. sayılı yazının, müvekkilimizin ikamet adresi olan “… Mah. …. … Sitesi … Evleri…/…” adresinde …/…/… tarihinde tebligat tarihinde 18 yaşından küçük olan kızına tebliğ edilmiş olup ayrıca tebligat parçası üzerine görünüşüne nazaran 18 yaşından büyük olduğuna dair herhangi bir şerh düşülmeksizin tebliğ edilmesi karşısında, müvekkilin reşit olmayan kızına yapılan tebligatın hukuki geçerliliği bulunmadığı gözetilerek atılı suçun yasal unsurlarının oluşmadığından müvekkilimizin ilgili suçtan beraatine karar verilmesi gerektiği açıktır.
Müvekkilimize isnat edilen bir diğer sahte fatura düzenleme suçundan ise isnat edilen eylem bakımından dosyanın diğer sanığı tarafından kendisine haftada …. TL ödeme yapılacağı vaadiyle …/…/…. Tarihinde şirketin % .. ortağı olmuş ise de ilgili tarihler bakımından müvekkilimizin sahte fatura düzenlemediği açık olup bu durum dosyanın diğer sanığı olan … nın ifadesinde de belirttiği üzere şirketin kendisince kurulduğu, bütün işlemlerin kendisi tarafından yapıldığı beyanıyla da sabittir.
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda açıklamaya çalıştığımız nedenlerle, öncelikle müvekkilimize isnat edilmiş olan defter ve belgeleri ibraz etmeme suçu bakımından yapılan tebligatın hukuki geçerliliği bulunmadığı gözetilerek atılı suçtan beraatine, sahte fatura düzenleme suçundan ise yukarıda belirtmiş olduğunuz hususlar araştırılarak müvekkilimizin ilgili suçla bağlantısının olmadığı açığa çıkacağından sahte fatura düzenleme suçundan beraatine, mahkemenizce yapılacak değerlendirme sonunda aksi kanaate ulaşılırsa, sanık müvekkilimiz hakkında lehe olan yasa maddeleri ile yasal indirim nedenlerinin uygulanmasına karar verilmesini, vekaleten talep ederiz.…/…/…
Sanık Müdafii
Av.
EKLER:
1-) Bir adet onaylı vekaletname örneği